Mae Strategaeth Pwysau Iach Cymru Iach yn amlinellu ein hamgylchedd bwyd ac mae ein patrymau bwyta wedi newid. Mae bwyd ar gael 24 awr y dydd ac rydym yn dibynnu llai ar goginio ffres neu ar gael tri phryd gosod y dydd. Mae tua un o bob pum pryd yn cael eu bwyta y tu allan i'r cartref; mae dognau yn fwy ac yn gyffredinol yn cynnwys mwy o fraster, siwgr a halen.
Mae ein siopau, archfarchnadoedd, siopau tecawê a bwytai yn aml yn hyrwyddo ac yn digowntio bwydydd, byrbrydau a bargeinion prydau sy'n ddwys o ran ynni ac yn gyfleus yn hytrach na hyrwyddo dewisiadau iachach. Rydyn ni’n cael ein llethu’n gyson gan hysbysebion a chynigion sy’n ein hannog i fwyta’n afiach. Mae’r rhain yn aml yn cael eu targedu at blant ac yn llywio ein hymddygiad a’n patrymau bwyta. Mae hyn oll yn golygu ei bod yn gynyddol anodd i ni wneud dewisiadau iachach yn ein bywydau bob dydd.
Fel rhan o’r Dull System Gyfan ar gyfer Pwysau Iach ar draws BIPCTM, bydd y Tîm Pwysau Iach yn arwain ac yn galluogi newid system i sicrhau bod babanod, plant a phobl ifanc yn gallu cael gafael ar fwyd o ansawdd da.
Cafodd “mynediad at fwyd o ansawdd da” ei nodi fel dyhead ar gyfer babanod, plant a phobl ifanc ar draws Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg, yn ein digwyddiad ymgysylltu â rhanddeiliaid cyntaf ym mis Tachwedd 2022. Cafodd digwyddiadau pellach ei archwilio ar sut y gallem gyrraedd y dyhead hwn a lle’r oedd pŵer a dylanwad yn y system mewn perthynas â’r newidiadau gofynnol.
Mae angen i ni weithio fel system pwysau iach gyfan i ddeall a newid achosion sylfaenol gorbwysedd a gordewdra yn ein poblogaethau, yn hytrach na chanolbwyntio ar ymddygiadau unigol mae angen i ni fynd i’r afael â’r systemau cred sylfaenol a’r strwythurau system sylfaenol sy’n llywio ein diwylliant bwyd ac yn arwain at yr ymddygiadau sy'n arwain at fod dros bwysau a gordewdra. Mae angen i blant a phobl ifanc gael eu clywed a dylen nhw allu cael gafael ar fwyd sydd o fudd i'w llwybr iechyd a'u hanghenion.
Rydym yn gweithio gydag arweinwyr systemau ac yn gwrando ar ein cymunedau i ganolbwyntio ar symud tuag at newid cadarnhaol a amlinellir isod:
Os oes gennych unrhyw gwestiynau am y Cynnig Manwerthu Bwyd a Diwylliant Bwyd yng Nghwm Taf Morgannwg, cysylltwch â CTM.HealthyWeight@wales.nhs.uk.