Wythnos Genedlaethol Gordewdra - Trosolwg
Mae BIP CTM yn nodi Wythnos Genedlaethol Gordewdra 2025 (10fed – 16eg Ionawr).
Datgelodd adroddiad diweddar a gafodd ei ryddhau gan CTM fod gan BIP CTM rai o'r lefelau uchaf o ordewdra ymhlith oedolion a phlant yng Nghymru.
Mae tua dau o bob tri oedolyn mewn CTM dros ei bwysau neu’n ordew, ac mae tua un o bob tri yn byw gyda gordewdra.
Mewn llawer o'n cymunedau mae'n anodd cael mynediad at fwyd o ansawdd da neu gyfleoedd ar gyfer gweithgarwch corfforol, sy'n ei gwneud hi'n anodd cadw pwysau iach.
Mae mwy na 31,000 o bobl yng Nghymru yn byw gyda diabetes. Gellid bod wedi atal tua hanner y rhain gyda'r cymorth cywir i gyrraedd pwysau iach, diet gwell a mwy o weithgarwch corfforol.
Karen Reid, Dietegydd Iechyd Cyhoeddus tra Arbenigol yn CTM: “Er bod angen i ni weithio i wella ein hamgylchedd i’w gwneud hi’n haws i bobl fod gyda pwysau iach, mae llawer o wahanol offer ac adnoddau ar gael i gefnogi unrhyw un sy’n barod i gymryd eu camau eu hunain tuag at bwysau iach.”
Mae bod yn actif a threulio amser yn yr awyr agored yn cael ei brofi i wella hwyliau a chysgu, tra hefyd yn lleihau straen, gorbryder ac iselder. Er mwyn helpu i hybu'r cymhelliant sydd ei angen weithiau i fynd ati, rydym yn lansio ymgyrch CTM i gael ein poblogaeth CTM i symud beth sy'n cyfateb i Ferthyr i Ben-y-bont ar Ogwr (75,000 camau/symudiadau) dros gyfnod o dair wythnos (10fed - 31ain Ionawr).
Deietegwyr Iechyd Cyhoeddus CTM
Mae’r tîm yn darparu cymorth parhaus ar gyfer datblygu a chynnal mentrau cymunedol ar ôl hyfforddiant, a hynny er mwyn hybu iechyd a lles y boblogaeth, yn benodol y bobl fwyaf difreintiedig ac agored i niwed yn ein cymunedau.
Mae rhaglenni Sgiliau Maeth am Oes ar gael i amrywiaeth eang o weithwyr cymunedol gan gynnwys y rheiny sy’n gweithio yn y maes iechyd, gofal cymdeithasol a’r trydydd sector, yn ogystal â gwirfoddolwyr ac addysgwyr i gymheiriaid. Mae’r rhain yn eu galluogi nhw i hyrwyddo bwyta’n iach ac atal diffyg maeth ar lefel gymunedol.
Mae’r tîm hefyd yn cynnig ystod o wasanaethau cymunedol, gan gynnwys:
Sgiliau Bwyd a Maeth Cymunedol
Bydd rhaglenni Sgiliau Bwyd a Maeth Cymunedol yn eich helpu i ddatblygu eich gwybodaeth a'ch sgiliau bwyd trwy ddysgu mwy am fwyta'n iach, manteision maeth da i iechyd, creu prydau cytbwys a chynllunio bwydlenni iach.
Llyfr Ryseitiau Sgiliau Maeth am Oes
Wedi’u creu gan ddietegwyr a gweithwyr cymorth sy’n cyflwyno cyrsiau Sgiliau Maeth am Oes ledled Cymru.
Ap Bwyd Doeth am Oes
Mae’r ap rhad ac am ddim hwn, a ddatblygwyd gan weithwyr proffesiynol GIG Cymru wedi’i gynllunio i ddarparu hyn i gyd, a mwy. Mae'n dod â chyngor maeth a phwysau iach y gallwch ymddiried ynddo i'ch cefnogi trwy'ch taith colli pwysau.
Gallwch lawrlwytho Ap Sgiliau Maeth am Oes o Apple Store a Google Play.
Rhaglen wedi’i hariannu’n llawn gan Lywodraeth Cymru, wedi’i lleoli mewn ysgolion am 12 diwrnod dros wyliau’r haf gyda sicrwydd ansawdd gan Ddietegwyr Iechyd y Cyhoedd. Mae ar gael i ysgolion gyda dros 16% o ddarpariaeth Prydau Ysgol am Ddim ac fe'i cefnogir gan ystod o bartneriaid lleol a chenedlaethol.
Rhaglen ddeuddeg wythnos yn y gymuned wedi'i hanelu at bobl sydd dros eu pwysau neu’n ordew. Mae'r rhaglen yn cefnogi pobl i golli pwysau, trwy gynyddu lefelau gweithgarwch, arddangosiadau coginio ymarferol a chyngor dietegol. Mae pobl sy'n mynychu wedi gwella poen cronig yn y glun a'r pen-glin, lleihau eu risg o boen yn y cymalau a gwella eu hiechyd a'u lles cyffredinol.
Prosiect PIPYN CTM
Wedi’i lansio ym mis Ebrill 2023, dechreuodd rhaglen PIPYN fel rhaglen beilot ym Merthyr a chafodd ei lansio i hyrwyddo ffyrdd iach o fyw ac i gefnogi plant a theuluoedd i fyw bywydau iachach a mwy actif.
Bellach yn rhedeg ym Merthyr Tudful, Rhondda a Thaf Elái, mae tîm PIPYN yn gweithio gyda phlant rhwng 3-7 oed, gan helpu eu teuluoedd i gael cymorth am ddim. Gallwch ddarganfod mwy yma.
Llyfr Ryseitiau Sgiliau Maeth am Oes
Llyfr ryseitiau wedi'i greu gan ddietegwyr a gweithwyr cymorth sy'n cyflwyno cyrsiau Sgiliau Maeth am Oes ledled Cymru.
Pwysau Iach, Byw’n Iach - Cymru
Mae’r wefan hon yn cynnig mynediad am ddim i wybodaeth, cymorth ac adnoddau ar:
- Deall pwysau a'ch taith rheoli pwysau
- Bwyd a Diod
- Gweithgarwch Corfforol
- Iechyd a Lles Emosiynol
- Gwneud newid ymddygiad hirdymor
Fideos Ymarfer Corff Stiwdio Ffitrwydd y GIG
Amrywiaeth o fideos ymarfer corff dan arweiniad hyfforddwr, gan gynnwys ymarferion aerobig, hyfforddiant cryfder a gwrthiant, pilates ac ioga.
Cyngor y GIG ar fyw'n iach, gan gynnwys bwyta diet cytbwys, pwysau iach, ymarfer corff, rhoi'r gorau i ysmygu ac yfed llai o alcohol.
Gwybodaeth ac arweiniad y GIG ar fwyta diet iach a chytbwys.
Pantris Bwyd, Banciau Bwyd a Help gyda Chostau Byw
Gyda chostau byw ar gynnydd a gwariant yn ymddangos yn anoddach, gallwch ddod o hyd i wybodaeth a chysylltu â'ch banc bwyd lleol, pantri neu gydlynydd lles trwy glicio yma
Mae yna hefyd nifer o apiau ar gael o'ch ‘app store’ a allai eich cefnogi gyda'ch taith ffitrwydd:
- NHS Weight Loss Plan
- NHS Couch to 5K
- NHS Active 10 Walking Tracker
- NHS Food Scanner
- Diwrnodau Heb Yfed y GIG
- NHS Quit Smoking
- Foodwise for Life
14/01/2025