Byrddau Iechyd De Ddwyrain Cymru yn ymuno â'i gilydd i wella gwasanaethau Cataract

Mae tri Bwrdd Iechyd yn Ne-ddwyrain Cymru yn cydweithio i fynd i'r afael â'r angen cynyddol am wasanaethau cataract.

Mae Byrddau Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan, Caerdydd a'r Fro, a Chwm Taf Morgannwg wedi lansio cyfnod o ymgysylltu i gasglu adborth gan y cyhoedd i helpu i lunio dyfodol gwasanaethau cataract, gan sicrhau bod pob claf yn derbyn y gofal y maent yn ei haeddu.

Mae cataractau yn gyflwr lle mae lens y llygad yn troi'n gymylog, gan effeithio ar weledigaeth. Mae mwy o alw am lawdriniaeth hanfodol wedi arwain at amseroedd aros cynyddol. Nod y cydweithrediad rhanbarthol hwn yw sicrhau gwasanaethau cynaliadwy yn y dyfodol, gwella gofal cleifion, lleihau amseroedd aros, a gwella ansawdd bywyd y rhai yr effeithir arnynt.‌

Ar hyn o bryd, mae ôl-groniad o tua 18,000 o gleifion yn aros am wasanaethau cataract ar draws y tri bwrdd iechyd, gyda thua 10,500 o atgyfeiriadau newydd bob blwyddyn. Gall amseroedd aros hir arwain at ddirywiad golwg, mwy o risg o gwympo neu ddamweiniau, ac ynysu cymdeithasol. Mae'r Byrddau Iechyd yn awyddus i fynd i'r afael â'r mater hwn a sicrhau mynediad cyfartal i ofal i bob claf.‌

Mae sawl ffactor wedi cyfrannu at yr heriau sy'n wynebu gwasanaethau cataract:

1. Amseroedd Aros a Niwed i Gleifion: Mae cleifion sy'n aros dros flwyddyn am wasanaethau cataract yn wynebu golwg sy'n dirywio, gan effeithio ar eu bywydau bob dydd a'u hannibyniaeth.
2. Galw: Mae nifer yr atgyfeiriadau ar gyfer llawdriniaeth cataract wedi bod yn cynyddu, yn enwedig ers pandemig COVID-19.
3. Gweithlu: Mae swyddi gwag a gweithlu sy'n heneiddio wedi ei gwneud hi'n anodd recriwtio a chadw staff profiadol.
4. Llety a Lle: Mae gofod clinigol cyfyngedig a chyfleusterau ar gyfer asesiadau cataract a meddygfeydd yn broblem.
5. Capasiti ac Effeithlonrwydd: Efallai na fydd dulliau ac adnoddau cyfredol yn ddigonol i ateb y galw'n effeithiol.‌

Mae'r Byrddau Iechyd yn ystyried sut y dylid trefnu gwasanaethau cataract yn y dyfodol ac maent wrthi'n ceisio barn y cyhoedd i lywio'r drafodaeth. Mae cyfnod ymgysylltu 12 wythnos wedi'i drefnu i redeg rhwng 13 Tachwedd 2023 a 2 Chwefror 2024. Byddant yn cynnal sesiynau gwybodaeth gyhoeddus, arolygon, digwyddiadau ar-lein, ac yn ymgysylltu â grwpiau amrywiol i gasglu adborth gwerthfawr.‌

Os oes gennych ddiddordeb mewn dysgu mwy am y cynnig, neu dweud eich dweud, gallwch fynychu sesiynau ymgysylltu â'r cyhoedd a fydd yn cael eu hysbysebu ar wefan a sianeli cyfryngau cymdeithasol pob Bwrdd Iechyd.‌

Gwahoddir pobl o bob ardal Bwrdd Iechyd hefyd i fynychu sesiynau ar-lein ar y cyd fel a ganlyn:

• Dydd Iau 7 Rhagfyr 2023, rhwng 5yp a 6:30yp
• Dydd Mawrth 23 Ionawr 2024, rhwng 5yp a 6:30yp‌

Anfonwch e-bost at sewales.cataracts@wales.nhs.uk os hoffech ymuno â sesiwn ar-lein neu rannu eich sylwadau.

13/11/2023