Arddangosfa i ddathlu sut y gwnaeth artistiaid wireddu dymuniadau cleifion diwedd oes i ddod â'r awyr agored dan do
Mae arddangosfa newydd yn agor yn y Senedd i ddathlu sut y gwnaeth artistiaid wireddu dymuniadau cleifion diwedd oes i ddod â'r awyr agored dan do mewn uned gofal lliniarol.
Mae Uned Gofal Lliniarol Arbenigol Macmillan NGS Y Bwthyn, a ariennir yn bennaf gan Gymorth Canser Macmillan a'i bartner elusennol Cynllun Gerddi Cenedlaethol, yn cynnig amgylchedd cynnes a gofalgar i bobl â salwch na ellir ei wella a'u hanwyliaid.
Wedi'i lleoli yn Ysbyty Brenhinol Morgannwg, ger Llantrisant, mae'r uned wyth gwely, a agorodd yn 2019, yn cynnwys gwaith celf wedi'i gomisiynu a oruchwyliwyd gan y curadur Jane Willis o Willis Newson i greu amgylchedd lleddfol.
Nawr bydd arddangosfa i ddathlu sut y gweithiodd yr artistiaid gyda chleifion gofal lliniarol, eu hanwyliaid a staff yn cael ei harddangos yn yr Oriel yn y Senedd ym Mae Caerdydd. Ariannodd Cyngor Celfyddydau Cymru amser y curadur i ddwyn yr arddangosfa at ei gilydd.
Wedi'i arddangos i gyd-fynd ag Wythnos Byw Nawr (8 i 14 Mai 2023), mae'r arddangosfa hon yn archwilio sut cafodd y gwaith celf ei greu i feithrin amgylchedd di-gynnwrf. Fe'i noddir gan Mick Antoniw MS.
Mae'r arddangosfa'n adrodd y stori am sut y cynhaliodd artistiaid weithdai gyda chleifion gofal lliniarol, eu gofalwyr, staff a'r gymuned leol i greu'r gwaith a dewis eu thema - dod â'r awyr agored dan do.
Penodwyd pedwar artist, ffotograffydd, gwneuthurwr dodrefn a bardd i greu gwydr, sgriniau a waliau nodwedd yn ogystal â silffoedd pwrpasol.
Mae gan bob ystafell yn yr uned gas finyl o 20 print ffotograff o olygfeydd Cymreig fel y gall cleifion ddewis y llun yr hoffent ei arddangos yn eu hystafell.
Ariannwyd yr uned £7.25m gan Gymorth Canser Macmillan a'r Cynllun Garddio Cenedlaethol gyda chyllid ychwanegol gan Fwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg a Llywodraeth Cymru.
Gweithiodd Macmillan gyda Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg i adeiladu'r uned gyda KKE Architects.
Dywedodd Richard Pugh, Pennaeth Partneriaethau ar gyfer Cymorth Canser Macmillan yng Nghymru: “Mae'r arddangosfa hon yn ddathliad gwych o sut y bu artistiaid yn gweithio gyda chleifion gofal lliniarol, eu hanwyliaid a staff i ddod â'r awyr agored i mewn yn Uned Gofal Lliniarol Arbenigol Macmillan Y Bwthyn NGS.
“Rydym yn gobeithio y bydd pobl sy'n ymweld â'r Senedd yn cymryd yr amser i stopio yn yr arddangosfa i ddarganfod sut mae'r artistiaid yn mwynhau natur a'r awyr agored drwy'r adeilad.”
Dywedodd George Plumptre, Prif Swyddog Gweithredol y Cynllun Garddio Cenedlaethol: “Mae'r Cynllun Gerddi Cenedlaethol yn falch o fod wedi partneru gyda Chymorth Canser Macmillan i wneud Uned Gofal Lliniarol Arbenigol Macmillan Y Bwthyn NGS yn bosibl.
“Roedd gennym ddiddordeb arbennig erioed yn y ffordd yr oedd y prosiect bob amser yn blaenoriaethu ansawdd amgylchedd yr uned ar gyfer cleifion, eu teuluoedd a'u gofalwyr ac mae'r arddangosfa hon yn dyst i lwyddiant ac effaith y polisi hwnnw.”
Dywedodd Esyllt George, Cydlynydd Celfyddydau ac Iechyd Bwrdd Iechyd Prifysgol Cwm Taf Morgannwg: “Mae gweithio ar y prosiect hwn wedi golygu llawer nid yn unig i'n cleifion gofal lliniarol a'u teuluoedd, ond hefyd i'n cydweithwyr ymroddedig yn yr uned.
“Mae'r gwaith celf wir wedi llwyddo i greu awyrgylch unigryw o dawelwch yn y gofod, ac mae'n rhoi ymdeimlad o dawelwch i deuluoedd pan fydd ei angen fwyaf.”
Dywedodd Sally Lewis, Rheolwr Rhaglen y Celfyddydau, Iechyd a Llesiant yng Nghyngor Celfyddydau Cymru: “Dyma enghraifft ysbrydoledig o sut y gall celf drawsnewid golwg a theimlad lleoliadau gofal iechyd, gan helpu i'w gwneud yn fwy croesawgar a chalonogol i gleifion, staff ac ymwelwyr, hyd yn oed ar yr adegau anoddaf.
“Rydym wrth ein bodd ac yn hynod falch o fod wedi chwarae rhan fach wrth sicrhau bod y gwaith a gyflawnwyd gan y tîm y tu ôl i'r Bwthyn yn cael ei ddathlu a'i rannu drwy'r arddangosfa hon.”
- Bydd yr arddangosfa yn Oriel y Senedd ac mae ar agor i'r cyhoedd yn ystod oriau agor y Senedd rhwng dydd Mawrth 25 Ebrill a dydd Sadwrn 20 Mai.
26/04/2023